خداوند در هر دو جهان مخلوقش را از نعمتهای بی کرانش بی نیاز کرده است چه نیازهای معنوی و چه مادی هر دو را برای او بخشیده است کلمه" رزق " به معنی روزی می باشد از این رو انسانها آن را فقط محدود به نیازهای مادی یعنی خوردن و آشامیدن نسبت می دهند که وارد شکم شده و آنها را سیر می گرداند اما اگر کمی بیشتر دقت کنیم در می یابیم که معنی رزق و روزی خیلی گسترده تر از اینها است به طوری که همه نیازهای فرد را در بر می گیرد پایه و اساس حیات انسان را رفع نیازیهایش تشکیل می دهد به همین جهت تامین نیازهای انسان در الویت قرار دارد .

خداوند رزق و روزی هر فرد را از قبل از تولدش محرز کرده است و همه کنجکاوند تا بدانند چگونه این تقسیم بندی روزی انجام شده آیا می توانند به طریقی راه افزایش دادن روزی خود را به دست آورند این مقاله در نظر دارد تا جواب دین اسلام را در مورد علت و چگونگی زیاد شدن و یا کم شدن رزق و روزی مورد بررسی و کنکاش قرار دهد.

سوالاتی در مورد رزق و روزی که ممکن است ذهن هر شخصی را درگیر کند:

• کدام دلایل سبب افزایش رزق و روزی و کدام دلایل سبب کاهش آن می شود؟
• حکمت این امر که روزی گروهی بیشتر از گروه دیگر است در چیست؟
• آیا سعی و کوشش انسان برای دست یافتن به روزی بیشتر موثر است یا آنچه که از قبل برای وی معین شده توسط خداوند به او عطا خواهد شد؟
• آیا با دعا کردن می توانیم روزی فراوان به دست آوریم؟
• برای داشتن یک زندگی آرام تا چه مقدار،روزی حلال و حرام در آن موثر است؟

در کتاب منحصر به فرد به نام "رزق و روزی از دیگاه قرآن و حدیث" به سوالات افراد در زمینه به دست آوردن رزق و روزی از نگاه قرآن و حدیث پاسخ داده شده است که در ادامه شما را به خواندن این مطالب عالی و تاثیر گذار دعوت می کنیم پس با ما همراه باشید.

انسان موجودی است که همیشه محتاج و نیازمند به خداوند است و وقتی که مشکلی برایش پیش می آید فقط به درگاه او پناه می برد و برای بر آورده شدن حاجتش به درگاه او دعا و نیایش می کند حتی در راه و رسم پیامبران و امامان هم دعا و نیایش برای خواست رزق و روزی آمده است در قرآن و همچنین کتابهای دینی ما هم برای به دست آوردن رزق و روزی از خداوند، دعا کردن توصیه شده است.

در مورد رزق و روزی خواستن از خداوند سند و مدارک زیادی در کتابهای ادعیه و قرآن وجود دارد که در همه آنها از بخشش و رحمت خداوند به طور مفصل سخن به میان آمده است و به انسانها توصیه کرده اند تا درمورد فضل الهی یعنی بخشش و رحمت خداوند سوالهایی بپرسند " وَ اسْاَلُ الله مِن فَضْلِه" این آیه صحت مطلب بالا را به روشنی بیان می کند. پیامبر اکرم نیز در این باره می فرمایند"ان الله عز و جل فضولا من رِزِقه یَنحلُه مَن یَشا مِن خَلقِهِ

برای خداوند عزوجل افزوده هایی از روزی است که به هر کس از خلق خود که بخواهد عنایت می کند"اگر در این آیه ی شریفه ی نبوی بیشتر دقت کنیم در می یابیم که خداوند پاک و منزه برای هر کسی رزق و روزی ثابتی فراهم کرده است و علاوه بر آن افزوده هایی نیز دارد که اگر خواهان رزق و روزی زیاد باشیم به وسیله ی دعا می توانیم آن را به دست آوریم چرا که خداوند هر بنده ای که بیشتر به درگاه او دعا کند را دوست دارد.

سخن امام صادق (ع) درستی این مطلب را به وضوح نشان می دهد.امام صادق می فرمایند:خداوند مهربان تمام روزی ها را در بین تمام آفریده های خود تقسیم کرد اما باز هم مقدار بسیار زیادی از این روزی ها ماندند که بین هیچ کس تقسیم نشد.خداوند فرموده است "و از خدا فضل او را بخواهید"

امام باقر (ع) نیز در این باره می فرمایند:

روزی هر کسی قبل از تولد مشخص و تقسیم شده است بخشش خداوند آنقدر زیاد است که از سپیده دم تا زمانیکه خورشید طلوع کند طول می کشد و این سخن خداوند است که (از خدا فضل او را بخواهید ) چرا که تنها خداوند دارای فضل و بخشش بی نهایت است و اوست که بندگانش را دوست دارد و دعای آنها را بدون اجابت پاسخ نمی دهد .

آیه ی شریفه می فرماید:«وَ مَن یَتَّقِ اللَّهَ یَجْعَل لَّهُ مَخْرَجًا وَیَرْزُقْهُ مِنْ حَیْثُ لَا یَحْتَسِبُ»

و هرکس از خداوند مهربان بترسد برای او راه خارج شدن از مشکلات را نشان می دهد و از جایی که هیچ وقت تصورش را نمی کند به او رزق و روزی تعلق می گیرد.

در مورد این مطلب که چرا خداوند رب العالمین روزی بندگان مومنش را اینطور مقرر کرده و از جایی بندگانش را روزی می رساند که هرگز در مخیله اش نمی گنجد امام صادق می فرمایند:

«اِنَّ اللهَ عَزَّوَجَلَّ جَعَلَ اَرزاقَ الْمُؤمِنینَ مِنْ حَیْثُ لا یَحْتَسِبونَ وَ ذلِکَ اَنَّ الْعَبْدَ اِذا لَمْ یَعْرِفْ وَجْهَ رِزْقِهِ کَثُرَ دُعاؤَهُ» خداوند بی همتا روزی آفریده هایش را از جایی می رساند که فکرش را هم نمی کنند؛ دلیلش این است که اگر بنده ی مومن منبع روزیش را نداند به درگاه خداوند بی نیاز بیشتر دعا می کند و خداوند نیز بیشتر خواسته های مطلوب او را اجابت می کند.

با این تفاسیر بیشتر به این نکته پی می بریم که خداوند مهربان از بندگانش خواسته است که برای رسیدن به رزق و روزی همیشه دست به درگاه خداوند متعال برده و برای تحقق خواسته هایشان دعا و نیایش کنند و خداوند از دعا کردن بندگانش شاد می شود چر اکه اگر ناخواسته به پیشگاه حضرت حق دعا کنند خداوند روزی بیشتری به آنها عنایت کرده و آنها را بی نیاز خواهد کرد خداوند در قرآن کریم بندگانش را به تلاش و کوشش جهت کسب روزی حلال دعوت می کند و همچنین برای روزی بیشتر آنها را به دعاکردن نیز تشویق می کند تا بدین گونه از نیازهای هر دو عالم بی نیاز گردند.

پیامبران و امامان نیز همواره انسانها را به دعا و نیایش به درگاه ابدیت دعوت کرده اند و به مسلمانان توصیه کرده اند که برای طلب روزی از خداوند چه به صورت گروهی چه فردی به دعا بپردازند.

چه کارهایی موجب زیاد شدن روزی می گردد؟

باری تعالی قبل از تولد هر انسان روزی او را مقرر فرموده است اما دلایلی سبب می شود که انسان کمی زودتر یا دیرتر به این روزی دست پیدا کند یا نحوه ی استفاده از آن تغییر کند و این نعمت به شکل دلخواه و خوب مورد استفاده ی فرد قرار نگیرد و یا حتی به بدبختی فرد انجامد.

1ـ تقوا و پرهیزگاری:

خداوند در قرآن در آیات دو و سه سوره ی طلاق یاد آوری کرده است که تقوا و پرهیزگاری باعث افزایش رزق انسان شده و به زندگی فرد برکت می آورد.انسان هر چه قدر با تقواتر باشد به خداوند نیز نزدیکتر است لذا چگونگی روزی عوض شده و موجب برکت می شود و انسان می تواند به طور زیاد و شایسته و به نحو احسن از آن استفاده نماید.

2ـ رضایت مندی و سحرخیزی:

عامل دیگری که موجب افزایش روزی انسان می باشد همانطور که پیامبر نیز می فرمایند سحرخیزی است ایشان می فرمایند:با (کروا طلب الرزق و الحوائج فان الغدو برکه و نجاح) اگر به دنبال روزی هستید صبح زودتر بیدار شوید چرا که بیدار شدن در صبح افزایش روزی و توفیق به همراه دارد.(المعجم الاوسط ،ج ٧،ص١٩4 حدیث ٧٢٢5٠)

3ـ خرسندی و شکر گزاری :

شکر گزاری از نعمتهای خداوند سبب افزایش نعمت می شود شکر نعمت ،نعمتت افزون کند کفر نعمت از کفت بیرون کند حتی پیامبر اکرم نیز خرسندی و شگر گزاری از خداوند را دلیل برکت و افزایش روزی معرفی کرده و می فرمایند:هر شخصی از طرف خداوند برایش روزی به اندازه مقرر شده است پس به آن راضی باشید و خداوند را شکر کنید که اگر شکر گزار باشید روزیتان پر برکت خواهد بود و اگر به آن قانع نباشید از دستتان خواهد رفت و برکتی هم در کار نخواهد بود .روزی همیشه به دنبال انسان است همانگونه که همیشه مرگ انسان را دنبال می کند پس اگر به دنبال روزی بیشتر هستید تلاش و کوشش کرده و به آنچه به دست می آورید قانع و شکر گزار باشید.(اعلام الدین ،ص ٣4٢)

4ـ دادگری :

این دنیا بدون شک برپایه عدالت بنا شده است خداوند مهربان به واسطه ی دادگریش همه چیز را به درستی در جای خود قرار داده است.اگر رفتاری خارج از چارچوب عدالت و دادگری خداوند انجام شود کل نظم کائنات را به هم می ریزد و کل جهان به هم زده می شود و در حق خیلی ها ظلم می شود به همین دلیل انجام هر کاری باید بر مبنای عدالت و دادگری باشد تا همه ی آفریده ها بتوانند از آن بهره مند گردند پس یکی دیگر از عوامل موثر در افزایش روزی عدالت می باشد.

امام صادق (ع) می فرمایند:عدالت در میان انسانها باعث می شود که تمامی نعمتها یکسان در بین مردم تقسیم شود بر پایه ی همین عدالت است که خداوند نعمتهای بیکرانش را از زمین و آسمان به سوی بندگان شکر گزارش می فرستد .(کافی،ج٣،ص56٨،حدیف6)

5ـ ملاطفت:

اگر می خواهید رزق و روزیتان افزایش یابد متواضع باشید و با خوش خلقی و ملاطفت رفتار کنید امام علی (ع) در این باره می فرمایند:فی سعه الاخلاق کنوز الارزاق؛گنج های روزی در وسعت اخلاق پنهان است (کافی،ج ٨، ص ٣٢)

6ـ خوش رفتاری با خانواده و خویشان:

خداوند خوش رویی و خوش اخلاقی را به عنوان یک نعمت بزرگ برای انسانها آفریده است و فرموده است که هر کس در خانه با خانواده اش به نیکی رفتار کند و با اقوام و خویشان به خوش رویی برخورد کند خداوند نیز رزق و روزی او را افزایش داده و برکت را وارد خانه اش می کند خوش اخلاقی با خانواده بسیار موثر و مهم است امام صادق در مورد خوش رفتاری با خانواده می فرمایند:من حسن بره باهل بیته زید فی رزقه؛ کسی که به خانواده اش خوب احسان کند روزی اش زیاد می گردد.(بحار الانوار ،ج ١٧،ص ١٠)

7ـ قصد و نیت خوب:

از نشانه های ایمان به خداوند می توان به قصد و نیت اشاره کرد که یکی دیگر از عوامل مهم و ضروری در افزایش روزی است قصد و نیت و خوش رفتاری در واقع دو عامل مکمل یکدیگرند و در افزایش روزی نقش زیادی دارند.امام علی می فرمایند :انسان می تواند با رفتار خوب با اطرافیان و قصد و نیت خیر به هر چیزی که می خواهد دست پیدا کند.(غررالحکم ،ح١٠٧٠٧)

8ـ صله ی رحم :

صله ی رحم و دید و بازدید از اقوام و خویشان نیز در افزایش روزی موثر است صله رحم موجب می شود که انسان خوش خلق تر ،بخشنده تر و پاکیزه تر باشد خداوند در قرآن مجید به صله ارحام بارها توصیه کرده است که صله ی رحم عمر را طولانی می کند و اجل را به تاخیر می اندازد و همچنین سبب برکت در روزی می گردد.(کافی ،ج ٢،ص ١5١،حدیث 6) پس اگر می خواهید خانه ای پر برکت داشته باشید صله ی رحم را فراموش نکنید .

9ـ زیارت مرقد امام حسین (ع):

رفتن به کربلا برای زیارت امام حسین از دیگر عوامل ازدیاد روزی است .امام صادق در این باره سفارش کرده اند:زیارت امام حسین را فراموش نکن و به دوستان خود هم توصیه کن که با اینـکار خداوند باری تعالی طول عمر بیشتر به تو عطا خواهد کرد و زندگی ات همواره پر از خوشبختی خواهد شد و هنگام مرگ سعادتمند خواهی شد و در فهرست سعادتمندان ثبت خواهی شد (کامل الزیارات، ص ٢٨6)

10ـ راستی و درستی در سخن گفتن و رعایت انصاف در رفتار و اعمال:

حضرت محمد (ص) می فرمایند اگر می خواهید در این دنیا بیشتر زندگی کنید و زندگیتان پر از سعادت و نیک نامی باشد در سخن گفتن راستگو و صادق باشید با والدینتان به نیکی رفتار کنید و صله ی رحم را در مورد آنها و دیگر خویشاوندانتان به جا بیاورید و در رفتار و اعمالتان منصف باشید تا خدواند نیز فرشته مرگ را از شما دور گرداند و مرگتان را به تاخیر بیندازد علاوه بر آنها، روزیتان نیز زیاد می شود و هنگام مرگ نیز در سوال و جوا ب ماموران الهی او را یاری می کنند به واسطه ی بند ه ی خوب بودنش در این دنیا.(اعلام الدین ، ص ٢65)

11ـ امر به معروف و نهی از منکر:

پیشوایان دینی ما همیشه ما را به انجام کارهای خوب و نیک دعوت کرده اند و از انجام کارهای بد بر حذر داشته اند که این عمل امر به معروف و نهی از منکر گفته می شود ما نه تنها باید خودمان فاعل کارهای نیک و خدا پسند باشیم باید دیگران را هم به این کار دعوت کرده و از کارهای بد دور شان کنیم البته گاهی افرادی هستند که به اشتباه فکر می کنند اگر در انجام بعضی امور یا بر حذر کردن از کارها برخی اشخاص را راهنمایی کنند موجب دشمن تراشی برای خود شده و از روزی آنها کاسته شود و این فکر باطل است.

چرا که با امر به معروف و نهی از منکر شاید چند نفر واقعا ارشاد شوند و دست از بعضی از کارهای خود بردارند و به سوی خدا رهنمون شوند در واقع این کار به معنای ضرر و زیان نیست بلکه کیفیت زندگی یک فرد را زیر رو می کند و حتی از زیان هایی که ممکن است در آینده متو جه او شود را برطرف می کند امام علی می فرمایند:امر به معروف و نهی از منکر نه مرگی را نزدیک می کند و نه از رزق و روزی شخصی کم می نماید بلکه اجر کار را در نزد خداوند چند برابر می کند و مهمتر از همه این است که در مقابل زورگویان و ظالمان طرف سخن حق را گرفت و از آن حمایت کرد.(غررالحکم زج٢،ص6١١زحدیث ٣64٨)

12ـ نماز شب :

با انجام هرکار خیری دری از رحمت الهی به روی ما گشوده می شود یکی از این کارها به جا آوردن نماز می باشد پیامبر در این باره می فرمایند :نماز یکی از رسوم دین است و ادای آن خشنودی پروردگار را به همراه دارد و آن طریقت پیامبران است .وقتی که شخص رو به قبله می ایستد تا نمازش را به جای بیاورد فرشتگان الهی دور تا دور او حلقه میزنند و خداوند مهربان نیز برکت و نور معرفت را به سوی او روانه می کند.(خصال ،ص 5٢٢،ح١١) نماز دارای دارای برکات بی شماری می باشد و در سلامت روحی انسان بسیار موثر است در کتابهای دینی ما مسلمانان به آثار نماز شب و اینکه چگونه سبب افزایش برکت و روزی در زندگی انسانها می شود اشاره شده است.

13ـ امانت دار بودن :

بدون شک بزرگترین سرمایه ی اجتماعی هر شخصی را می توان اعتماد نام برد اعتماد دیگران به شخص سبب می شود که فرد از وجهه ی اجتماعی بالایی در محیط اجتماعی برخوردار گردد و دیگران در مواردی بخشی را دارایی خود را به شخص بسپارند و در این زمان شخص باید به نحو احسن مواظب اموال دیگران باشد و از هر گونه چشم داشتی به آن پرهیز کند امانت داری سبب رزق و روزی فراوان در زندگی می گردد امام علی می فرمایند:امانت داری سبب افزایش و برکت در مال و روزی می شود و خیانت در آن فقر و نداری به همراه دارد.(بحارالانوار ج٨٧،ص6٠،حدیث١٣٨)

14ـ قبل از غروب کردن خورشید خانه را روشن و نورانی کنید:

اگر جزو بنده های شکر گزار قانع خداوند هستید مطمئن باشید که برکت هرگز از خانه ی شما رخت بر نمی بندد همانطور که اگر بنده ی ناسپاسی باشید و دائم از خداوند گله و شکایت کنید خداوند نیز بر آن بنده دشوار گرفته و روزیش را کم می کند هر انسانی شاید تا به حال در زندگیش بذل و بخشش کرده و در عوض آن خداوند هم نعمتهایی به وی بخشیده است امام صادق می فرمایند:یکی از رفتارهای شایسته ای که در افزایش روزی موثر است پاکیزگی و خود آرایی است چرا که خداوند زیباست و دوستدار زیبایست و از اینکه فرد تظاهر به فقر و نداری کند متنفر است لذا همیشه پوشش مناسب داشته باشید خود را عطر آگین کنید خانه هایتان را تمیز و نوسازی کنید حیاط منزل را همیشه جارو بکشید قبل از اینکه خورشید غروب کند چراغهای خانه تان روشن کنید که در افزایش رزق و روزی بسیار موثر است .

15ـ رعایت نظافت و پاکیزه گی:

بهداشت و پاکیزه گی و تمیز بودن هم از دیگر عوامل ازدیاد روزی است امام صادق در رابطه با نقش نظافت در مورد افزایش روزی می فرماید:همیشه خانه و حیاط خانه را جارو بزنید ظرفهایتان را بشورید خانه را گرد گیری کنید تا خداوند نیز رزق و روزی را به سوی خانه های شما گسیل کند.(خصال،ص 45،حدیث٣٧)

16ـ مسافرت و گردش :

سفر کردن همیشه برای همه انسانها لذت بخش ترین لحظات را به همراه دارد هیچ کس از سفر و گردش بدش نمی آید مسافرت غذای روح است اگر می خواهید کسل و دلسرد از زندگی نشوید سفر کنید سفر کردن تنها برای خوشگذرانی نیست بلکه با سفر کردن انسان پخته می شود چرا که تجارب زیادی کسب می کند.

امام علی می فرمایند:برای به دست آوردن درجه ی بیشتر از تجربه از شهر و دیار خود سفر کنید به مسافرت بروید چرا که با این کار غم و ناراحتی هایتان فراموش می شود دانش و تجربه کسب می کنید از همنشینی با بزرگان بهره مند می شوید و از آداب و سنن دیگران چیزهای یاد می گیرید.(مستدرک الوسائل ،ج٨،ص١١5،ح٩١٩٩)

17ـ از غیر خدا مایوس شدن :

پیامبر (ص) می فرمایند:اگر تنها امیدتان در زندگی فقط به خداوند منان باشد خداوند روزیتان را از جایی تامین خواهد کرد که حتی تصورش را نمی کنید اما اگر دنیا پرست باشید چشم به دنیا دوخته باشید خداوند هم شما را به دنیا واگذار خواهد کرد چرا که از خدا دل بریده و به غیر خدا وابسته شده اید پس اگر در پی کسب روزی هستید فقط امیدتان به خداوند مهربان باشد.(نهج الفصاحه،حدیث ٣٠٠4)

18ـ توبه و استغفار فکردن:

همیشه منبع مشکلات انسان از گناهان او سرچشمه می گیرد اگر انسان توبه کند و به سوی خدا باز گردد و دست از اعمال ناشایستش بر دارد خداوند نیز توجه ویژه ای به او می کند و او را به راه مستقیم هدایت می کند و از نعمتهای بی کرانش بی نیاز می کند در قرآ ن مجید به استغفار و توبه بیشتر توصیه شده است و از عوامل برطرف شدن بلا و کسب روزی بیشتر همین استغار و توبه معرفی شده است استغفار نیز موجب ازدیاد روزی می شود .امام علی (ع) در این باره می فرمایند:الاستغفار یزید فی الرزق؛ استغفار روزی را زیاد می کند( بحار الانوار ج ٣٧ص ١٣)

عواملی که باعث کم شدن رزق و روزی در زندگی می گردد

همه ی موارد بالا که به آن اشاره کردیم هم باعث افزایش و هم کاهش روزی می شود که آنهم در نوع زندگی شخص تاثیر به سزایی دارد هرگونه دور شدن از خداوند ، دروغگویی ، ریا کاری و قطع صله ی رحم با خویشان ، و یا انجام گناهان کبیره مانند زنا و قتل... باعث می گردد روزی انسان قطع شود و در نزد خدا بی ارزش گردد.انسانها همیشه باید امیدشان فقط به خدا باشد و به این مهم واقف شوند که روزی آنها فقط به دست خداست و انسانهای دیگر وسیله اند.

البته با توجه به ضرب المثل هرکه بامش بیش برفش بیشتر بایستی توجه داشت که چنانچه رزق و روزی شما فراوان باشد مسئولیت تان در مقابل خود و خداوند و خلق خدا نیز بیشتر می شود بنابراین این را بدانید که هر فراوانی رزق و روزی مفید و ارزشمند نیست چراکه برگردن شما تکلیف های دو چندان می گذارد و باید در قیامت پاسخگو باشید. پس در نتیجه از خدا طلب کنید تا به همان مقدار کم شما را قانع کرده و اصل را در برکت خواهی گذاشته بهره خود را از دنیا برده و به سعادت ابدی نایل شوید.

حضرت علی علیه السلام به امام حسن (ع) این گونه سفارش کرد:

و بدان (پسرم) آن خدایی که به دست (قدرت و توانایی) اوست، خزانه های آسمانی و زمین، دعا و درخواست را به تو اجازه داده، و پذیرفتن را ضامن شده است و به تو فرموده که از او بخواهی تا ببخشد و رحمت و مهربانی بطلبی تا مهربانی کند.

پس هر زمان او را بخوانی صدایت را می شنود، و هر و به راز و نیاز و مناجات با او را بپردازی ، راز دلت را می داند، پس خواست خود را به او می رسانی... و از خزانه های رحمتش می خواهی آن چه را که غیر او بر بخشیدنش توانا نیست؛ از قبیل:درازی زندگانی ها و درستی تن ها و فراخی روزی ها، و در دو دست تو کلیدهای خزانه هایش را نهاده، به چیزی که برای تو در آن از در خواست از او اجازه فرموده، پس هرگاه بخواهی، به سب دعا درهای نعمتش را بگشایی و پی در پی رسیدن باران های رحمتش را درخواست نمایی.

طبق فرموده امام صادق(ع) رسول گرامی اسلام به اصحاب خود فرمودند:

آیا شما را به سلاحی راهنمایی کنم که از دشمنتان نجات بخشد، و روزیتان را افزایش دهد، عرض کردند:چرا؟ حضرت فرمود:شب و روز خدا را بخوانید که اسلحه مؤمن دعا است.

بنابراین بر اساس آنچه که بیان شد نتیجه میگیریم:ائمه اطهار چه در مقام گفتار و در مراحل عمل اخباری از ارتباط بین دعا و طلب ورزی برای بیداری ما به ارمغان آورده اند و ما را نسبت به بیداری در این حوزه آگاه کردند.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: